كانال گوزل الله 

شهادت حضرت فاطمه (س)

دسته: یاس کبود...

دل من در پی یک واژه ی بی خاطمه بود           اولین واژه که آمد به نظر فاطمه بود...

«...ودر کتبا روضه الواعظین و غیره روایت کرده اند که حضرت فاطمه سلام الله علیها را مرض شدیدی عارض شد وتا چهل روزممتد چون دانست موت خود را ام ایمن و امساء بنت عمیس را طلبید وفرستاد ایشان را که حضرت امیرالمومنین(ع)را حاضر سازند،چون حضرت .امیرالمومنین (ع)حاضر شد گفت ای پسر عم از آسمان خبر فوت به من رسید ومن در جناح سفر آخرتم تراوصیت می کنم به چیزی چند که در خاطر دارم.حضرت فرمود آنچه خواهی وصیت کن ای دختر رسول خدا (ص)،پس بر بالین آن حضرت نشست وهر که در آن خانه بود بیرون کردند.پس فرمود که ای پسر عم هرگز مرا دروغگو وخائن نیافتی واز روزی که با من معاشرت نموده ای مخالفت تو نکردهام حضرت فرمود که معاذالله توداناتری به خدا ونیکوکارترو پرهیزکارترو کریم تر واز خدا ترسانتری از آنکه ترا سرزنش کنم به مخالفت خودوبر من بسیار گران است مفارقت تو ولیکن مرگ امریست که چاره از آن نیست به خدا سوگند که تازه کردی بر من مصیبت رسول خدا(ص)را و عظیم شد وفات تو بر من پس می گویم انالله وانا الیه راجعون برای مصیبتی که بسیار درد آورنده است مرا وچه بسیارسوزنده وبه حزن آورنده است مرا،به خدا سوگند که این مصیبتی است که تسلی دهنده ندارد وزریه ای است که هیچ چیز عوض آن نمی تواند شد.پس ساعتی هردو گریستند پس امیرالمومنین(ع)سر حضرت فاطمه (ع)راساعتی به دامن گرفت وآن حضرت را به سینه خود چسبانید وفرمود که هرچه می خواهی وصیت بکن که آنچه فرمایی به عمل میآورم و امر ترا بر امر خود اختیار می کنم.پس فاطمه (ع)گفت که خدا ترا جزای خیر دهد ای پسر عم رسول خدا(ص)وصیت می کنم ترا اول که بعد از من امامه رابه عقد خود در آوری زیرا که مردان راچاره از زن گرفتن نیست او برای فرزندان من مثل من است.پس گفت که برای من نعشی قرارده زیرا که ملائکه را دیدم که صورت نعش برای من ساختند.حضرت فرمود که وصف آن را برای من بیان کن پس وصف آن را بیان کرد و حضرت از برای اودرست کرد واونعشی که در زمین ساختند آن بود پس گفت که باز وصیت می کنم ترا که نگذاری برجنازه من حاضر شوند یکی از آنهائی که بر من ستم کردندوحق مرا گرفتند چه ایشان دشمن من ودشمن رسول خدا علیه وآله وسلام اند و نگذاری که احدی از ایشان واتباع ایشان بر من نماز کنند ومرا درشب دفن کنی در وقتی که دیده ها در خواب باشد.
درکشف الغمه وغیر آن روایت کرده اند که چون وفات حضرت فاطمه(ع)نزدیک شد اسماءبنت عمیس را فرمود که آبی بیاور که من وضو بسازم پس وضوساخت وبه روایتی غسل کرد نیکوترین غسلهاوبوی خوش طلبید و خود راخوشبو گردانید و جامه های نو طلبید وپوشید وفرمود که ای اسماءجبرئیل در وقت وفات پدرم چهل درهم کافور آورداز بهشت حضرت آن را سه قسمت کردیک حصه برای خود گذاشت ویکی از برای من ویکی از برای علی(ع)آن کافور رابیاور که مرا به آن حنوط کنند چون کافور را آورد فرمود که نزدیک سر من بگذار پس پای خود را به قبله کرد و خوابید وجامه برروی خود کشید وفرمود که ای اسماء ساعتی صبر کن بعد از آن مرا بخوان اگر جواب نگویم علی(ع)راطلب کن بدانکه من به پدر خود ملحق گردیده ام. اسماء ساعتی انتظار کشید بعد ازآن آنحضرت را نداکرد وصدائی نشنید،پس گفت ای دختر مصطفی ای دختر بهترین فرزندان آدم ای دختر بهترین کسی که بر روی زمین راه رفته است که در شب معراج به مرتبه قاب قوسین اوادنی رسیده است چون جواب نشنید جامه را از روی مبارکش برداشت دید که مرغ روحش به ریاض جناب پرواز کرده است پس  روی آن حضرت را می بوسید و می گفت چون به خدمت حضرت رسول(ص)برسی سلام اسماء بنت عمیس را به آن حضرت برسان در این حال حضرت، امام حسن وامام حسین(ع)از در درآمدندو گفتند ای اسماءمادر ما در این وقت چرا به خواب رفته است؟اسماءگفت مادر شما به خواب نرفته ولیکن به رحمت رب الارباب واصل گردیده است.پس حضرت امام حسن(ع)خودرابرروی آن حضرت افکند وروی انورش را می بوسیدومی گفت ای مادر باما سخن بگو پیش از آنکه روحم ازبدن مفارقت کندوحضرت امام حسین (ع) برروی پایش افتاد ومی بوسیدآن را می گفت ای مادر منم فرزندتوحسین با سخن بگو پیش از آن که دلم شکافته شودواز دنیا مفارقت کنم.پس اسماء گفت ای دوجگر گوشه رسول خدا(ص)بروید وپدر بزرگوارخود را خبر وفات مادر خود را به او برسانید پس ایشان بیرون رفتند چون نزدیک به مسجد رسیدند صدا به گریه بلند کردند. پس صحابه به استقبال ایشان دویدند گفتند سبب گریه شما چیست؟ای فرزندان رسول خدا(ص)حق تعالی هرگز دیده شما را گریان نگرداند،مگر جای جد خودرا خالی دیده اید گریان گردیده اید از شوق ملاقات او؟گفتند مادر ما از دنیا مفارقت کرده،چون حضرت امیرالمومنین(ع)این خبر وحشت اثر را شنید بر روی در افتاد و غش کرد پس آب بر آن حضرت ریختند تابه حال آمدو می فرمود بعد از تو خود را به که تسلی بدهم،پس این دوشعر رادر مصیبت آن حضرت ادا فرمود:
لِکُل اجتِماعٍ ٍ مِن خَلیلَِین فِرقَة ٌ وَ کُلُّ الَّذی دُونَ الفِراقِِ ِ قَلیلٌ(1)وَ اِنَّ افتِقادی واحِداًبَعدَ واحِدٍ(2)دَلیلٌ عَلی اَن لا یَدُومَ خلیلٌ
یعنی هر اجتماعی از دوست آخر به جدائی منتهی می شود و هر مصیبتی که غیر از جدائی و مرگست اندکست و رفتن فاطمه بعد از حضرت رسالت پیش من دلیل است بر آنکه هیچ دوستی باقی نمی ماند.
وموافق روایت روضة الواعظین چون خبر وفات حضرت فاطمه (ع)در مدینه منتشر گردید ومردان و زنان همه گریان شدند در مصیبت آن حضرت وشیون از خانه های مدینه بلند شد،زنان ومردان به سوی خانه آن حضرت دویدند.زنان بنی هاشم در خانه آن حضرت دویدند.زنان بنی هاشم در خانه آن حضرت جمع شدند نزدیک شد که از صدای شیون ایشان مدینه به لرزه درآید وایشان می گفتند ای سیده و ای خاتون زنان ای دختر پیغمبر آخرالزمان .مردم فوج فوج به تعزیه به سوی حضرت امیرالمومنین(ع)می آمدند،آن حضرت نشسته بود وحسینین در پیش آن حضرت نشسته بودند ومی گریستند ومردم از گریه ایشان می گریستند .ام کلثوم به نزد قبر حضرت رسول(ص) آمدوغَلَبها نشیجها گفت یا ابتاه یا رسول الله امروز مصیبت تو بر ما تازه شد وامروز تو از دنیا رفتی دختر خود را به سوی خود بردی.ومردم جمع شده بودند وگریه می کردند وانتظار بیرون آمدن جنازه می کشیدند،پس ابوذر بیرون آمد وگفت بیرون آوردن جنازه به تاخیر افتاد پس مردم بر گشتند چون پاسی از شب گذشت و دیده ها به خواب رفت جنازه را بیرون آوردند حضرت امیر المومنین و حسن وحسین(ع)وعمارومقدادو عقیل وزبیروابوذر وسلمان و بریده وگروهی از بنی هاشم وخواص آن حضرت بر حضرت فاطمه(س)نماز کردند ودرهمان شب اورا دفن کردند حضرت امیر (ع)بردور قبر آن حضرت هفت قبر دیگر ساخت که ندانند قبر آن حضرت کدامست.وبه روایت دیگر قبر آن حضرت رابا زمین هموار کرد که علامت قبر معلوم نباشد. اینها برای آن بود که عین موضع قبر آن حضرت را ندانند و بر قبر او نماز نکنند و خیال نبش قبر آن حضرت را به خاطر نگذرانند وبه این سبب در موضع قبرآن حضرت اختلاف واقع شده است.بعضی گفته اند که در بقیع است نزدیک قبور ائمه بقیع(ع)وبعضی گفته اند ما بین قبر حضرت رسالت(ص)ومنبر آن حضرت مدفون است زیرا که حضرت رسول(ص)فرمودند مابین قبر من و منبرمن باغی است از باغهای بهشت ومنبر من بر دریست از درهای بهشت.وبعضی گفته اند که آ ن حضرت را در خانه خود دفن کردند واین اصلح اقوال است چنانکه روایت صحیح بر آن دلالت می کند...»(1)
«...درمحل دفن حضرت فاطمه اختلاف کرده اند گروهی گفته اند اورادربقیع دفن کردند جماعتی معتقدند وی را درخانه اش بخاک سپرده اند و پس از اینکه بنی امیه مسجد رابزرگ کردند قبر فاطمه در مسجد قرار گرفته است.
گروهی می گویند:حضرت زهراء(س) در بین قبر حضرت رسول ومنبر دفن شده است اینان به استناد قول پیغمبر که فرمودند:بین قبرومنبر من باغی است از باغهای بهشت این عقیده را پیدا کرده اند قول اول که حضرت زهراء در بقیع دفن شده باسد بعید است و دوقول اخیر به صواب نزدیک است ولیکن احتیاط این است که در هر سه موضع ان را زیارت کنند...»(2)
«..ابن شهر آشوب و دیگران روایت کرده اند که چون آن حضرت را خواستند که در قبر گذارند دو دست از میان قبر پیدا شد به دستهای رسول خدا(ص)وآن حضرت را گرفت به قبر برد.
شیخ طوسی و کلینی به سند های معتبر از حضرت اما م زین العابدین و امام حسین (ع)روایت کرده اند که چون حضرت فاطمه (ع)بیمار شد وصیت نمود به حضرت امیرالمومنین(ع)که کتمان کند بیماری او را و مرد مرا بر احوال او مطلع نگرداند و اعلام نکند احدی را به مرض او.پس حضرت به وصیت او عمل نموده خود متوجه بیمار داری او بود و اسماء بنت عمیس آن حضرت را در این امور معاونت می کرد ودر این مدت احوال او را پنهان می داشتند از مردم ،چون نزدیک وفات آن حضرت شد وصیت فرمود که حضرت امیرالمومنین(ع)خود متوجه غسل و تکفین او شود و در شب او را دفن نماید و قبرش را هموار کند.پس حضرت امیرالمومنین(ع)خود متوجه غسل و تکفین و امور او گردیدو او را در شب دفن کرد واثر قبر او را محو نمی کند وچون خاک قبر آن حضرت را با دست خودفشاند حزن و اندوه آن حضرت هیجان کرد آب دیده های مبارکش بر روی انورش جاری شد و روی به قبر حضرت رسالت (ص)گردانید وگفت السّلام علیک یا رسول الله سلام از من بر تو باد واز جانب دختر و حبیبه تو ونور دیده تو و نور دیده تو و زیارت کننده تو که به زیارت تو آمده است ودر میان خاک در عرصه تو خوابیده حق تعالی او را در میان اهل بیت اختیار کرد که زود به تو ملحق گردد،وکم شد یارسول الله از برگزیده تو صبر من و ضعیف شد از مفا رقت بهترین زنان قوت من ولیکن با صبر کردن در مصیبت تو وتاب آوردن اندوهما فرقت تو گنجایش دارد که در این مصیبت صبر کنم به تحقیق که تو را بادست خود در قبر گذاشتم بعداز آنکه جان مقدس تو در میان سینه و نحر منجاری شد وبه دست خود دیده ترا پوشانیدم وامور ترا خود متکفل شدم بلی در کتاب خدا هست آنکه قبول باید کرد بهترین قبول کردنه وباید گفت اِنّاللهِ وَ اِنّا اِلیه راجِعون امانت خود رابه خود برگردانیدی و گروگان خود رااز من بازگرفتی وحضرت زهرا را از من ربودی، چه بسیار قبیح است آسمان سبز وزمین گردآلود در نظر  من یارسول الله اندوه من همیشه خواهد بود وشبهای من به بیداری خواهد گشت این اندوه از من به در نخواهد رفت تا اینکه حق تعالی از برای من اختیار کند آن خانه ای راکه اکنون تو درآنجا مقیمی، دردلم  جراحتی است چرک آورنده ودر سینه ام اندوهی است از جا بدر آورنده وچه بسیار زود جدائی افتاد میان ما وبه سوی خدا شکایت می کنم حال خود را و به زودی خبر خواهد داد ترا دختر تو به معاونت ویاری کردن امت تو یکدیگررا بر غضب حق من و ظلم کردن در حق او پس از او بپرس احوال را چه بسیار غمهادر سینه او بر رویهم نشسته بود که به کسی اظهار نمی توانست کرد و به زودی همه را به توخواهد گفت و خدا از برای او حکم خواهد کرد و او بهترین حکم کنندگان است.سلام بر تو باد یا رسول الله وداع کننده ای که از مواصلت ملال بهم نرسانیده باشد واز روی دشمنی مفارقت ننمائد،اگر از نزدقبر توبروم از ملامت نیست واگر نزد قبر تو اقامت نمایم از بدگمانی نیست به آن ثوابهائی که
خدا وعده داده است صبر کنندگان را و صبر مبارک ونیکوتر است و اگرنبود غلبه آن جماعتی که  بر ما مستولی گردیده اند  هر آینه اقامت نزد قبر ترا بر خودلازم می دانستم ونزد ضریح تو معتکف می گردیدم وهرآینه فریاد به ناله بر می داشتم مانند فریاد زن فرزند مرده در این مصیبت بزرگ پس خدای می بیند و می داند که دختر ترا پنهان دفن می کنم از ترس دشمنان او وحقّش را غصب کردند به قهر و میراثش را منع کردند علانیه وحال آنکه از زمان تو مدتی نگذشته بود ،پس به سوی تو شکایت می کنم یا رسول الله ودر اطاعت تو تسلی نیکو هست پس صلوات خدا بر او وبر تو باد و رحمت خدا و برکات او.
علامه مجلسی از مصباح الانوار نقل کرده و او از حضرت صادق(ع) از پدران بزرگوار خود که چون امیر المومنین(ع) حضرت فاطمه(س)را در قبر گذاشت گفت:بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیم بِسمِ اللّهِ وَ بِاِ للّهِ وَعَلَی مِلَّةِ رَسُولِ اللّهِ  محمّدبن ِ عَ بد اللهِ (ص) سَلَّمتُکِ ا َیَّتُها الصَّدّیقَة ُ ا ِلی مَن هُوَ ا َولی بِکِ مِنّی وَ رَضیتُ لَکِ بِما رَضِِیَ اللهُ تَعالی لَکِ پس تلاوت فرمود مِنها خَلَقنا کُم وَ فیها نُعدُکُم ومِنها نُخرِجُکُم تارَةً اُخری پس چون خاک براو ریخت امر فرمود که آب بر آن ریختند پس نشست نزد قبر آن حضرت با چشم گریان و دل محزون و بریان ،پس عباس عموی آن حضرت دستش راگرفت و از سر قبر او ببرد.
شیخ شهید (ره) در مزار دروس فرموده مستحب است زیارت حضرت فاطمه دختر رسول خدا(ص)و زوجه امیرالمومنین ومادر حسن وحسین (ع).وروایت شده که آن مخدره فرمود خبر داد مرا پدر بزرگوارم که هر که بر او و بر من سه روز سلام کند حق تعالی بهشت را بر او واجب گرداند.گفتند به حضرت فاطمه(س)که آیات در حیات شما؟ فرمود بلی ،وهمچنین است بهد از ممات ما.وهرگاه زائر خواست آن حضرت را زیارت کند در سه موضع زیارت کند :در خانه آن حضرت و در روضه ودر بقیع .ولادت آن حضرت واقع شد پنج سال بعد از مبعث ،وبه رحمت خدا واصل شد بعد از پدربزرگوار خود قریب به صد روز انتهی.
علامه مجلسی فرموده سید بن طاوس علیه الرحمه روایت کرده است که هر که آن حضرت را زیارت کند به این زیارت که بگوید:اَلسَّلام عَلَیکِ یا سَیّدةَ َنِساء ِ العالَمین اَلسَّلامُ عَلَیکِ یا والِدَة الحُجَج عَلَی النّاس ِ اَجمَعینَ اَلسَّلامُ عَلَیکِ اَیَّتُها المَظلومَة ُ المنُوعَة ُ حَقُّها پس بگوید:اللهُمَّ صَلّ عَلی اَمتِکَ وَ ابنَةِ نَبیّکَ وَ زَوجَة ِ وَصِی ِ نَبِیّکَ صَلوة تَزلِفُها فَوقَ زُلفی عِبادِکَ المُکرَمینَ مِن اَهل ِ السَّموات وَ اَهلِ ِ الاَرَضینَ.پس طلب آمرزش کند از حق تعالی گناهان او را بیامرزد و او را داخل بهشت کند.واین زیارت مختصر معتبر یست وهمه وقت می توان کردن. مؤلف گوید که ما در کتاب مفاتیح و هدیةالزایرین ثواب زیارت واختلاف در قبر آن حضرت و کیفیت زیارت آن مظلومه را ذکر کرده ایم ودر این مختصر به همین قدر اکتفا می کنیم .
وبدانکه آن حضرت را چهار اولاد بوده امام حسن و امام حسین وزینب کبری وزینب صغری که مکناه است به ام کلثوم سلام الله علیهم اجمعین و فرزندی را حامله بوده که اورا پیغمبر (ص)محسن نامیده بود و بعد از رسول خدا (ص)آنطفل را سقط فرموده در معنی حدیث نبوی(ص)که به امیر المؤمنین(ع)فرمود اِنَّ لَکَ کَنزاً فی ِ الجَنَّةِ وَ اَنتَ ذُو قَرنَیها شنیدم از بعضی مشایخ خود که می فرمود این گنجی که پیغمبر (ص)فرموده به امیر المؤمنین(ع)که بهشت دارد این همان محسن است که به واسطه فشار دَرِ خانه سِقط شد.»(1)

1-    متن کامل منتهی الامال/زندگانی و شرح احوال چهارده معصوم/
 تالیف:ثقه الا سلام مرحوم حاج شیخ عباس قمی (ره)/ صفحه ی 174
2-زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام/ ترجمه کتاب اعلام الوری با علام الهدی/ اصل از: امین الاسلام